Teknoloji ve Geleceğin Perakende Trendleri
Yeni Perakende: Bu Mağazaların Rafı Yok Ürünü Çok
Koç Üniversitesi – Migros Perakende Araştırma Merkezi KUMPEM Forum 4. Perakende Konferansı etkinliklerini 15 ve 16 Mayıs 2014 tarihlerinde iki ayrı mekanda gerçekleşti. Türkiye’nin markaları ve büyüme hızı öne çıkan sektörleri arasında yer alan perakende sektörünü global know-how ve uygulamalarla buluşturmayı hedefleyen konferansın 2014 teması “Perakende Sektöründeki Yeni Teknolojiler, Dijital ve Mobil Uygulamalar”dı.
Bu yıl program yoğunluğu ve gördüğü ilgi dolayısı ile iki güne çıkarılan Kümpem Forum konferans günün de temasını vurgulayan bir açılışla başladı. Forum Direktörü, gelişen yeni dijital uygulamalar ve kanalların perakendecileri duvarlarını kırarak kendilerini yeniden keşfetmeye ittiğini söyleyerek açtığı konferans hızlının yavaşı devre dışı bırakacağı bu dönemde ürün portföyünü seçme ve tedarik zincirini uçtan uca yönetme başarısı için operasyonel verimliliğin ancak çok yönlü yöntemlerle sağlanabileceğini birçok araştırma ile dinleyicilerine aktardı.
Konferans katılımcıları, duvarların ötesinde perakendede artık rafsız mağazaların gerek sanal gerçeklik gerek fiziksel mağaza formatları ile karşımıza çıkışının farklı yönlerini dinlemek, bir sanal gerçeklik mağazasının demosunu ziyaret etmek imkanı buldular.
15 Mayıs 2014’te The Marmara Taksim, İstanbul’da gerçekleşen ilk gün programında açılış konuşmasını perakende sektöründe tüm dünyada mağazacılık, yönetim ve müşteri çözümleri sunan NCR firmasının İnovasyon ve Portföy Stratejisinden sorumlu Başkan yardımcısı Gil Roth yaptı. Dijital dünyada mağazacılık, yaygın mağaza ağını yönetirken perakendecilerin teknolojiyi gerek mağaza içinde hizmet farklılaştırmasında gerek mağaza haricinde müşterileri ile etkileşimde kullanmalarına örnekler aktardı.
Roth genci yaşlısı herkesin cep telefonları ile internete bağlı olduğu, sınırsız mekanda gezinebildiği; ürün ve hizmet çeşitliliğine ulaşabildiği günümüzde müşterinin kendisine uyanı bekleyen “ben” odaklı; “bana gelsin” “bana uysun” tavrı ile esnek, çeşitli, kolay üstelik hesaplı çözümleri beklediğini vurguladı.
Bu gelişmelerin fiziksel mekan mağazacılığının birbiri ile rekabeti; fiziksel imkanları ile sınırlı çeşitlilik ve hizmet uygulamalarının üzerine yeni sınavlar eklediğine değinen Roth çözümün teknoloji mağaza ve ekiplerin bir araya gelerek geliştirecekleri uygulamalarda olacağını söyledi. Sanal mağazaların yeni dönemde dijital mağaza tecrübesinin ilk geçiş noktası olarak gösterdi.
Gil Roth ’un sunumu takiben sahneyi alan Prof.Michel Wedel bu kez mağaza düzenlemelerinde görselliğin alışverişi yönlendirmesine teknolojinin desteğini ele alan konuşması ile devam etti. Yeni eye-tracking (gözle izleme) teknolojileri örnekleri ile rafları aslen nasıl gördüğümüz ne kadarını algıladığımızı gösterdi.
Prof. Wedel müşterilerin mağazayı dolaşırken raflarda gördükleri, algılarının değişimini paylaştığı videolarla aktardı. Vishal Gaur Perakende dünyasına envanter takibi ve stok yönetiminde yeni bir anahtar gösterge ile tanıştırdı: AIT Ayarlanmış Envanter Dönüş hızı.
Perakendede envanteri doğru değerleme mağaza, yatırımcı ve tedarikçiler için özellikle çeşit ve kategori zenginliği arttıkça çok önemli hale gelmekte. Ne var ki bunu yapmak hiç kolay değil çünkü envanter dönüş hızı kaba bir ölçüt olarak bir karmaşık detayı aslında gizleyen yüzeysel bir parametre olabiliyor.
Brüt kârlılığı birbirinden çok farklı sektörlerde envanter devir hızının da farklı olduğundan yola çıkarak hızı tek gösterge olarak ele almanın yetersizliğini vurgulayan Gaur Vishal Gaur AIT’yi ve perakende yönetiminde faydasını örneklerle aktardı.
Maryland Universitesi’nden Jie Zhang ‘in sunumu ise müşteri odaklı pazarlama uygulamalarının kampanya ve promosyonlardaki örneklerini içeriyordu.
Günümüzde zamanı, içeriği ile eş özelliklere sahip kampanyaları hedef müşteri gruplarına göre ayrıştırmaktan öteye geçmenin gerekliliğini paylaşan Zhang teknoloji ve bilişim uygulamalarının kime ne zaman nasıl bir kampanya tasarlanması gereğine cevap verebileceğini paylaştı.
Moda Perakendesinin Hızına Yetişmek
Günümüzde moda perakendesi farklı dinamikleri benimsemiş, koleksiyonlar, mağazacılık marka yönetimi son yıllarda yeni bir çehreye bürünmüştür. Daha kısa ömürlü daha çok sayıda koleksiyonla yılı geçirmeye başlayan perakendecilerin kampanya fiyatlandırma vb. süreçleri de farklılaşmış, yeni tedarik kuralları gelişmiş durumda.
Bu yeni düzenin önemli başarı ölçütlerinden birinin talebe hızlı cevap verebilme kabiliyeti olduğunu savunan IESE den Victor Martínez-de-Albéniz 7 ülkede 140 noktada yer alan bir marka için gerçekleştirdikleri çalışma ile bu tezini örnekledi. Üretim esnekliği ve hızının moda perakendesinde sezon içi taleplere cevap vermeyi, sezon açılışı ve envanter riskini azalttığını bunun fayda maliyet analizinin iyi yapılması gerektiğine dikkat çekti.
Öğleden sonraki bölümde Türkiye’den moda perakendesi konusunda Kumpem Forum destekli araştırmaların olduğu sunumların ilkinde Prof. Dr. Gürhan Kök ve Yunus Koç talep ve siparişlerin model Bazında bedenlere kırılımında yapılabilecek optimizasyon düzenlemelerine ışık tutan çalışmalarını sundular. Koç Üniversitesi öğretim görevlisi Berk Ataman perakende için artık her ihtiyaca yönelik bir dijital uygulamanın geliştirilmekte olduğu gerçeğini örneklerken bu uygulamaların ömrünün kısalığının uygulamaların birçok zaman fiyatlandırılması ile ilişkili olduğunu gösterdi.
Global uzmanları ve araştırmacıları, sektördeki son trendleri, yeni uygulamaları ve teknolojinin sunduğu son çözümleri değerlendirmek üzere perakendenin her alanından yöneticiler ile buluşturan programın 16 Mayıs’ta Koç Üniversitesi’nde gerçekleştirilen ikinci gününde ise sunum ve uygulamaların yeni araştırmalarla buluşması, yürütülen doktora araştırmalarının tartışılması ve yeni alanlar için fikirler üretilmesi amacı ile akademisyenler ve araştırmacılar bir araya geldi.